Ağızdan Nefes Almak Bağışıklığı Zayıflatıyor! Uzmandan Uyarı Geldi

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, ağız solunumunun yalnızca diş sağlığını değil, genel vücut direncini ciddi biçimde etkileyen bir problem olduğunu vurguladı.

Prof. Dr. Özkan’a göre, burun yerine ağız yoluyla nefes almak, bağışıklık sisteminin doğal savunma hattını devre dışı bırakıyor. Konuya ilişkin yapılan son bilimsel çalışmalar, bu alışkanlığın hem solunum yollarını hem de bağışıklık tepkilerini olumsuz etkilediğini gözler önüne seriyor.

"Ağızdan nefes almak, vücudun savunma kapılarını açık bırakmaktır"

Özkan, “Burun; solunan havayı nemlendirir, ısıtır ve filtre eder. Aynı zamanda nitrik oksit (NO) üretimiyle mikroplara karşı savaş açar. Ancak ağız solunumu bu filtreleme görevini atlayarak zararlı patojenlerin direkt akciğerlere ulaşmasına neden olur. Bu da enfeksiyon riskini 4 kat artırır,” diye konuştu.

Tükürük eksikliği ağız florasını tehdit ediyor

Ağız yoluyla nefes almanın, tükürük üretimini %30 ila %50 oranında düşürdüğünü belirten Özkan, bu durumun diş sağlığı açısından ciddi sonuçlar doğurduğunu söyledi:

“Tükürük, ağız içindeki bakterilere karşı koruyucu etkiye sahip bağışıklık ajanları (IgA, lizozim, laktoperoksidaz) içerir. Bunların azalmasıyla diş çürükleri %56, diş eti hastalıkları ise %42 oranında artış gösteriyor. Ağız kuruluğu kötü ağız kokusunu da beraberinde getiriyor.”

Özkan, Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) 2024 verilerine göre, kronik ağız solunumu olan bireylerde:

• Üst solunum yolu enfeksiyonları %63 daha yaygın,

• Secretory IgA düzeyi %48 düşük,

• Diş eti dokularında iltihap oranı %70’e kadar çıkıyor.

Ayrıca bademcik ve boğazda sürekli iltihap oluşumu da sıkça görülüyor.

“Ağızdan nefes almak bağışıklık sisteminin teslim olmasıdır”

Prof. Dr. Özkan, özellikle çocukların gelişim döneminde ağız solunumunun ciddi yapısal bozukluklara yol açtığını belirtti. Uzun ve dar yüz yapısı (long face sendromu), üst çenede darlık, dişlerde çapraşıklık, dar damak, uyku apnesi, horlama ve kalitesiz uyku gibi birçok sorun bu duruma bağlanabiliyor.

“Eğer gece boyunca ağzınız açık uyuyorsanız, bağışıklık sisteminiz de sizinle birlikte uykuda kalır. Bu da vücudun savunmasız hale gelmesine neden olur,” dedi.

Ağız solunumu hangi rahatsızlıklarla ilişkilidir?

Uzman görüşüne göre, ağızdan solunum şu hastalıklarla yakından ilişkili:

• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

• Uyku apnesi

• Sık tekrarlayan bademcik iltihapları

• Down sendromu, serebral palsi

• Diş eti çekilmeleri ve iltihapları

• Kötü ağız kokusu, plak birikimi

• Dudakta kronik iltihap (cheilitis glandularis)

Tanı ve tedavi için multidisipliner yaklaşım gerekli

Prof. Dr. Özkan, üst solunum yollarının doğru şekilde değerlendirilebilmesi için panoramik röntgen veya 3D tomografi öneriyor. Burun tıkanıklığı, gömülü dişler, alerjik rinit, üst çene darlığı gibi nedenlerin belirlenmesi ve KBB, ortodonti, diş hekimliği ve çene cerrahisinin birlikte hareket etmesi gerektiğini ifade ediyor.

Gömülü diş veya yumuşak doku baskısı gibi yapısal sorunların, sinirlere zarar vermeden steril koşullarda cerrahi olarak giderilmesi gerektiğini belirten Özkan, şu ifadelerle uyarısını tamamladı: “Nasıl nefes aldığınız, bağışıklığınızın ne kadar güçlü olduğunu belirler. Ağızdan alınan her nefes, vücudunuza açık bir kapı bırakır. O kapıyı kapatmak sizin elinizde.”