Türkiye, teknoloji alanında önemli bir eşiği daha geride bıraktı. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından geliştirilen ve “QTR-25” adı verilen Türkiye’nin ilk yerli kuantum bilgisayarı, 23 Nisan 2025’te düzenlenen bir törenle tanıtıldı.
Bu gelişme, Türkiye’nin ileri teknoloji alanında küresel rekabette söz sahibi olma hedefinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
64 Kubitlik Dev Hamle
QTR-25, 64 kubitlik işlem kapasitesine sahip. Bu kapasite, klasik bilgisayarların saatler hatta günler sürebilecek karmaşık hesaplamalarını saniyeler içinde çözebilme gücü sunuyor. Sistem, özellikle savunma sanayi, kuantum kriptografi, büyük veri analizleri ve yapay zekâ destekli uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlandı.
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Yıldırım, “Bu proje sadece bir bilgisayar üretimi değil; aynı zamanda bilimsel egemenlik açısından stratejik bir başarıdır. Türkiye artık kuantum teknolojilerinde yarışa dahil olmuş durumda,” dedi.
Savunmadan Üniversitelere: Çok Boyutlu Kullanım
Proje, ASELSAN ve HAVELSAN gibi Türkiye’nin önde gelen savunma ve yazılım şirketlerinin desteğiyle geliştirildi. İlk etapta üniversitelerde, araştırma merkezlerinde ve bazı kamu kurumlarında kullanılacak olan QTR-25, 2026 yılı itibarıyla özel sektöre de açılarak ticari kullanıma sunulacak.
TÜBİTAK, bu sistemin sivil teknoloji üretimi, akademik araştırmalar ve savunma alanında veri güvenliği gibi kritik ihtiyaçları karşılamasını hedefliyor. Aynı zamanda Türkiye'nin kuantum yazılımı alanında da kendi mühendislerini ve altyapısını geliştirmesi amaçlanıyor.
Küresel Rekabetin Yeni Alanı: Kuantum Teknolojileri
Kuantum bilgisayarlar, dünya genelinde henüz sınırlı sayıda ülkenin üzerinde çalıştığı bir alan. ABD, Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri kuantum üstünlüğü elde etmek için büyük yatırımlar yapıyor. Türkiye'nin de bu kulvarda yer alması, hem teknolojik bağımsızlık açısından hem de gelecek nesil teknolojilere yön verme açısından büyük önem taşıyor.
QTR-25’in tanıtımı ile birlikte Türkiye’nin Ar-Ge politikalarının nasıl bir dönüşüm geçirdiği de bir kez daha gözler önüne serildi. Uzmanlara göre bu başarı, Türkiye’nin yalnızca donanım değil aynı zamanda kuantum yazılımı konusunda da yol katetmeye başladığını gösteriyor.
